همانطور که میدانید، دندان یکی از مهمترین اجزای دهان است که نقش بهسزایی در سلامتی و زیبایی فرد دارد. درواقع این دندانها هستند که در خوردن و جویدن غذا به ما کمک میکنند؛ همچنین در تلفظ صحیح کلمات بسیار موثر هستند.دندانها در زیبایی چهره یک فرد نیز نقش بسزایی دارند. حذف دندانها، چهره فرد را تحت تاثیر منفی قرار داده و اعتماد به نفس او را نیز کاهش میدهد؛ اما دندانها به دلایل مختلفی آسیب میبینند و باید به فکر چاره بود که بدین منظور شمارا با فیکسچر آشنا خواهیم کرد.
برخی از آسیبهای دندان، دیگر قابل درمان نیستند و باید دندان به همراه ریشه بهطور کامل از لثه جدا شود. برای جبران این خلا، ایمپلنت انجام میشود. همه ما کمابیش کاشت دندان یا ایمپلنت را میشناسیم؛ اما با اجزا و چگونگی آن آشنا نیستیم. یکی از اجزا مهم در ایمپلنت دندان، فیکسچر است.
برای اینکه بیشتر با فیکسچر و اهمیت آن در دندانپزشکی آشنا شوید، یک مقاله آماده کردهایم که توصیه میکنیم این مقاله را تا به انتها بخوانید.
فیکسچر چیست؟
در صنعت، فیکسچر یک ابزار برای تعیین محل و نگهداری یک یا چند قطعه در کنار هم است. از این ابزار در دندانپزشکی نیز استفاده میشود. درواقع فیکسچر یک قطعه است که برای انجام لمینت دندان بسیار مهم و ضروری است. از این قطعه در زمان کاشت دندان استفاده میشود و بهعنوان ریشه دندان در استخوان فک فرو رفته و موجب استحکام بیشتر ایمپلنت میشود.
جنس این قطعه از تیتانیوم است؛ زیرا آلیاژ تیتانیوم یکی از بهترین گزینهها در تولید تجهیزات دندانی است. این آلیاژ سازگاری زیادی با انسان دارد. از مهمترین ویژگیهای آلیاژ تیتانیوم میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- نارسانایی
- مقاومت در برابر خوردگی
- مطابقت با ph بدن
فیکسچرها در سایزهای مختلف (از نظر ارتفاع، قطر و ضخامت) ساخته میشوند؛ همچنین کیفیت فیکسچرها نیز متفاوت است. امروزه بیشتر فیکسچرهایی که تولید میشوند، به شکل غلافدار هستند و ساختاری غیرمسطح دارند.
هدف از پوشش غلافدار برروی فیکسچر، افزایش ارتباط فیکسچر با بافت استخوان فک و همچنین کاهش مدت زمان فرایند جوش خوردن آن به استخوان است.
انواع فیکسچرها کدامند؟
در حالت کلی فیکسچرها از نظر چگونگی انجام ایمپلنت به 3 گروه تقسیم میشوند.
- فیکسچرهای ایمپلنت Endostealاین فیکسچرها متداولترین نوع فیکسچر هستند که وارد استخوان فک میشوند و سایر اجزای ایمپلنت بر روی این فیکسچرها سوار میشود. این فیکسچرها برای جوش خوردن به زمان نیاز دارند؛ ولی یک پایه محکم برای دندان جدید هستند.
- فیکسچرهای ایمپلنت Subperiostealاین نوع فیکسچرها برای کسانی مناسب هستند که استخوان فک آنها برای فیکسچرهای نوع اول مناسب نیست. این ابزار به جای اینکه داخل استخوان فک رفته و ثابت شود، در بالای استخوان فک قرار میگیرد ولی در زیر لثه خواهد بود.
در این روش ایمپلنت یک قاب فلزی در زیر لثه قرار گرفته و به یک پایه وصل میشود. با بهبود لثه در اطراف قاب، این قاب در جای خود ثابت میشود. - فیکسچرهای ایمپلنت Zygomaticدر این روش ایمپلنت دندان که بسیار نادر است؛ فیکسچر به جای اینکه در استخوان فک یا روی آن قرار گیرد، در استخوان گونه کار گذاشته میشود.
نکته: در حالت کلی و بهطورمعمول، فیکسچرها در استخوان فک جای میگیرند و فیکسچرهای نوع اول بیشترین کاربرد را دارند.
چگونه فیکسچر مناسب انتخاب کنیم؟
قبل از هرچیز باید یک متخصص ایمپلنت مجرب انتخاب کنید. متخصص ایمپلنت بعد از مشاهده عکس رادیوگرافی و شکل و ساختار استخوان فک، نوع فیکسچر را از نظر شکل ظاهری و ابعاد انتخاب خواهد کرد.
درواقع خود بیمار در انتخاب مدل و سایز فیکسچر نقشی ندارد و متخصص باید در این مورد تصمیم بگیرد. بعد از این مرحله درمورد پوششهای سطح فیکسچر و رزوهها، فرد میتواند با توجه به بودجه و توان مالی خود انتخاب کند.
فیکسچر چگونه وارد لثه میشود؟
فیکسچر شبیه یک پیچ است که در زیر خط لثه و در داخل استخوان فک کار گذاشته میشود. بعد از آن، کاوراسکرو در روی فیکسچر قرار میگیرد.
برای قرار دادن فیکسچر در فک، دندانپزشک متخصص یا جراح دهان و دندان اقدامات زیر را به ترتیب انجام میدهد.
- استفاده از بیحسی موضعی
- ایجاد سوراخ کوچک در استخوان فک بیمار
- قرار دادن فیکسچر مناسب از نظر اندازه، طول و ضخامت در فک
- پوشاندن فیکسچر با کاور اسکرو
- بخیه زدن لثه
- استراحت چند ماهه به فیکسچر برای جوش خوردن به استخوان فک (مدت زمان جوش خوردن فیکسچر به استخوان فک بالا 5 ماه و برای استخوان فک پایین 3 ماه است.)
- قرار دادن پوشش هیلینگ موقت
- قرار دادن هیلینگ اباتمنت
- قرار دادن تاج و…
مراقبتهای بعد از قرار گرفتن فیکسچر در استخوان فک کدامند؟
بعد از اینکه فیکسچر در استخوان فک جای گرفت، فرد باید مراقبتهای لازم را انجام دهد تا این پیچ تیتانیومی با استخوان فک به درستی جوش خورده و عوارض خاصی نداشته باشد. ازجمله مراقبتهای بعد از قرار گیری فیکسچر میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- مصرف آنتی بیوتیکبعد از ایجاد سوراخ در فک و وارد کردن یک جسم خارجی در آن، احتمال عفونت بسیار بالاست؛ بنابراین پزشک حتما آنتی بیوتیکهایی را تجویز خواهد کرد و بیمار باید این داروها را طبق دستور پزشک مصرف کند تا از عفونت پیشگیری شود.
- مسواک زدن بخیههافرد بعد از 24 ساعت، میتواند به آرامی اطراف بخیهها را مسواک بزند. مسواک زدن و همچنین استفاده از آب نمک و دهانشویه به سلامت و بهداشت دهان و دندان کمک کرده و از عفونت بخیهها پیشگیری خواهد کرد.
- خودداری از کارهای سختانجام فعالیتهای سنگین باعث فشار زیاد بر روی فرد شده و احتمال بروز درد شدید و خونریزی را افزایش میدهد؛ بنابراین افرادی که جراحی مقدماتی ایمپلنت دندان را گذراندهاند، بهتر است تا بهبودی کافی از فعالیتهای سنگین خودداری کنند.
سخن آخر
داشتن دندانهای زیبا و سالم آرزوی هر فردی است؛ اما دندانها نیز به مرور زمان مینا به دلیل متعدد دچار پوسیدگی یا شکستگی میشوند. برای جبران دندانهای از بین رفته، ایمپلنت دندان یک گزینه عالی است. یکی از قطعات بسیار مهم که درواقع زیر ساخت ایمپلنت است، فیکسچر نام دارد.
فیکسچرها قطعاتی شبیه پیچ هستند که نقش ریشه دندان را برعهده میگیرند. ما در این مقاله درباره فیکسچر صحبت کردیم و شما را با کاربرد آن آشنا کردیم. برای آشنایی بیشتر با ایمپلنت دندان به سایر مقالات ما نیز سر بزنید.